Modelspoor Materieel

Da

Elektrische locomotief met drijfstangaandrijving "Da" van de Zweedse Staatsspoorwegen (SJ). Wielopstelling 1'C'1 '.

Tussen 1953 en 1960 werden 93 van deze multifunctionele elektrische locomotieven van het type "Da" gebouwd voor de Zweedse staatsspoorweg (SJ) door ASEA. De lok werd gebruikt voor passagiers- en goederentreinen. Deze locomotieven met drijfstang wegen 75 ton, zijn 1840 kW sterk, met een topsnelheid van 100 km/uur.

Dm

Direct na de Tweede Wereldoorlog nam de vraag naar Zweeds ijzererts sterk toe. Voor het transport van de zware ertstreinen waren geschikte locomotieven nodig. De Zweedse Staatsspoorwegen (SJ) bestelden de eerste dubbele locomotieven van de Dm-serie, waarvan de eerste locomotieven in 1953 werden geleverd. Elk van de twee locomotiefonderdelen was uitgerust met een aangedreven cardanas en vier gekoppelde aangedreven assen met spaakwielen. Deze werden in een latere versie vervangen door naafloze SAB-wielen.
De sterke locomotieven konden erts treinen met een gewicht van maximaal 3200 ton over de bergen slepen van de "Malmbana" lijn van Luleå-Kiruna naar Narvik. Deze zware treinen bestonden uit 52 ertswagens. Elk van deze 3-assige wagens had een leeggewicht van 20 ton en vervoerde 80 ton erts.
Aan het einde van de jaren zestig werden de treingewichten verhoogd tot 5.000 t. Hiervoor zijn sommige locomotieven verlengd met een vierassig middengedeelte en werden aangeduid als Dm3.

Dm3

Dit is "de Bruno", met nummers 976-977-978. Sinds 2004 is hij als museumlocomotief bewaard gebleven.

De DM3 is afgeleid van de DM serie (2-delige lok) voor de Statens Järnvägar (SJ), die vanaf 1953 in gebruikt was voor het trekken van de ertstrein op het traject Narvik-Kiruna-Luleå. In 1960 kreeg de lok sterkere motoren. De Dm3 had een vermogen van 7200 kW. Elk lokdeel heeft twee elektromotoren. De maximum snelheid was 75 km/h. Ook toen was dit de sterkste e-lok ter wereld.

Dm3

Om de lange en vooral zware ertstreinen over de afstand tussen het Zweedse Luleå en het Noorse Narvik te kunnen vervoeren, kocht de Zweedse staatsspoorweg (SJ) vanaf 1960 in totaal 19 locomotieven van de serie Dm3. In 1996 werden alle SJ-locomotieven door de SJ rechtstreeks aan de exploitant van de MTAB Malmtrafik i Kiruna AB overgedragen en geleidelijk opnieuw geverfd.

Vanaf 1970 is de kleur blauw en zwart en zijn de loks gemoderniseerd.
Vanaf 2001 wordt de DM3 geleidelijk vervangen door de nog sterkere tweedelige IORE. Vanaf 2013 werd hij alleen nog ingezet op het traject tussen Malmberget en Luleå, omdat deze lijn minder steil is en de treingewichten waren gegroeid na de instroom van de modernere IORE locomotieven en zwaardere wagons.

Met de 'loksound module' met cruise control rijdt de Dm3 geweldig. Het starten van de motoren, compressoren, het rijden, het afremmen en uitschakelen van de motoren met alle bijgeluiden van de lucht remmen is natuurgetrouw. Zelfs bij afremmen is het piepen van de remmen te horen.  Perfect nagebootst.

Het model heeft uitgebreid digitaal geluid, zoals het geluid van:
- de motoren,
- remmen lossen,
- remgeluid bij afremmen,
- kort en lang claxon geluid,
- verschillende geluiden van machines in de lok.

Type Mas IV ertswagon

Drie-assige ertswagon van de Statens Järnvägar (SJ). Deze wagons deden dienst in de jaren 70 op de ertslijn Luleå - Kiruna - Narvik.

Op mijn baan staan 24 van deze wagons. In werkelijkheid hingen er meer dan 50 ertswagons aan de DM3.

Dit type ertswagon hing hoofdzakelijk achter de blauwe DM3 en was de voorganger van de huidige F050 ertswagon.

Op mijn baan staan 8 van deze wagons (twee setjes van 4), plus twee losse wagons met sluitlicht.

IORE

Deze sterkste elektrische lok ter wereld rijdt tussen Kiruna en Narvik. Hij sleurt een ruim 700 meter lange trein, die bestaat uit 68 ertswagons over de bergen van Noorwegen naar de ijsvrije haven van Narvik. Hier wordt het ijzererts geladen in schepen.

De IORE (Engels: iron ore) van Bombardier bestaat uit twee delen met in elk deel een stuurstand.

De locomotieven zijn met ballast verzwaard tot een aslast van 30 ton om de adhesie te verbeteren. Het vermogen is 2 × 5.400 kW = 10.800 kW

De tractie-installatie is uitgerust met draaistroom en heeft driefasige asynchrone motoren in de draaistellen. Iedere motor drijft een as aan.
De locomotief heeft één stuurstand, maar is gewoonlijk gekoppeld aan een soortgenoot met een stuurstand in de andere richting. Ze zijn geschikt om te rijden als losse locomotief, maar dit gebeurt zelden. De locomotieven zijn voorzien van de (voornamelijk in ex-Sovjetstaten gebruikelijke) automatische koppelingen van het type SA3 die geschikt zijn voor gebruik bij lage temperaturen en bij zeer grote trekkrachten.
Er zijn 34 loks in gebruik (17 dubbele loks).

Het model (Roco) is perfect nagebouwd. Zij hebben de nummers 129 en 130. Alle loks hebben namen. Bij deze nummers behoren de namen Nattavaara en Mertainen.

Het model heeft uitgebreid digitaal geluid, zoals het geluid van:
- de motoren,
- remmen lossen,
- remgeluid bij afremmen,
- geluid van wagons aankoppelen,
- drie verschillende claxon geluiden,
- verschillende geluiden van machines in de lok.

Type F050 ertswagon

Vier assige ertswagons. Er hangen 68 van deze wagons achter de dubbele IORE lokomotief. De asdruk is 30 ton.
Twee wagons vormen een eenheid. Deze zijn met een vaste verbinding aan elkaar gekoppeld. Ook deze wagons hebben de automatische koppelingenvan het type SA3, zoals de IORE . Totaal gewicht met 50 m3 ijzererts is 120 ton per wagon.
Het ijzererts wordt in de vorm van pellets vervoerd. Dit is gemalen ijzererts en wordt vervolgens verwerkt en gebakken tot grijze balletjes (ongeveer zo groot als knikkers).

De modellen (van Roco) zijn perfect nagebouwd. Ook de koppelingen zijn natuurgetrouw en werken ook echt. Alleen de lok heeft een universele model-koppeling. Er rijden 16 (8 stellen) van deze ertswagons op mijn modelbaan.

Rc4

De locomotieven werden door de AB Statens Järnvägar (SJ AB) ingezet voor het personenvervoer.
De locomotieven werden ook door de Green Cargo (GC) ingezet voor onder meer het goederenvervoer van uit de goederenstations en rangeertereinen door het land.

Het model heeft uitgebreid digitaal geluid, zoals het geluid van:
- de motoren,
- remmen lossen,
- remgeluid bij afremmen,
- geluid van wagons aankoppelen,
- lang en kort claxon geluid,
- fluit van conducteur,
- stations omroep voor instappen, e.d. in de Zweedse taal,
- verschillende geluiden van machines in de lok.

Personenrijtuig voor de SJ, type B10

Eerste klas rijtuig en twee tweede klas rijruigen van de SJ. Zie website SJ.

DB, V80

Diesel-hydraulische loc type V80 (ROCO). Later omgenummerd naar V280. Dit was de eerste door de duitsers nieuw gebouwde loc na opheffing van het bouwverbod dat opgelegd was na het einde van de oorlog. In 1950 was deze loc een sensatie. Dit was de eerste hydraulisch aangedreven draaistelloc ter wereld en was heorbeeld voor de latere series V100 en V200. Maximum snelheid was 100 km/h.

Met de 'loksound module' met cruise control rijdt de V80 geweldig. Het starten van de diesel, het rijden, het afremmen en uitschakelen van de dieselmotor met alle bijgeluiden van de hydraulica is natuurgetrouw. Zelfs bij afremmen is het piepen van de remmen te horen.  Perfect nagebootst.

Het model heeft uitgebreid digitaal geluid, zoals het geluid van:
- de dieselmotor,
- remmen lossen,
- remgeluid bij afremmen,
- kort en lang claxon geluid,
- verschillende geluiden van machines in de lok.

DB Donderbussen

De V80 trekt de vier DB Donderbussen (ROCO). Deze stalen twee assige rijtuigen met klinknagels waren erg lawaaierig voor de passagiers, vandaar de naam 'Donderbussen'.

DB Railbus

Als afscheidscadeau heb ik van mijn collega's een railbus (Schienenbus met de nummers VT 98 9522 en VS 98 102 van de DB) gekregen (ROCO). Deze oldtimer verzorgde de locale verbindingen van de DB. Meerdere wagens kunnen gekoppeld worden. De linker is de motorwagen. De bijwagen heeft ook een stuurstand, waardoor hij beide kanten op kan rijden. Een tussenrijtuig VB 98 2224 is tussen de motorwagen en de bijwagen gekoppeld.

Dit ROCO model heeft standaard binnenverlichting, ook in de bijwagen en tussenwagen. Een gaaf model. Voor de digitale baan is er ook een sound module in te zetten, die het karakteristieke dieselgeluid van deze railbus produceert. 
De motorwagen bevat een Lenz decoder met cruise control. De bijwagen bevat een functie decoder om voor de lichtwisseling te zorgen.

DB, type V 200

Diesel-hydraulische locomotief van het type V 200 (ROCO). Vanaf 1956 tot 1959 kwamen er 87 in dienst. Deze waren veel te zien op de grensstations Hengelo en Arnhem. In 1984 gingen de laatsten buiten dienst. Het latere model, de V220, heeft aan de zijkant het vierkante DB embleem in plaats van de metalen letters DEUTSCHE BUNDESBAHN. Deze metalen letters veroorzaakten veel roestvorming. De maximum snelheid is 140 km/h.

Dit ROCO model bevat een Lenz decoder met cruise control. 

DB Umbauwagen

Vijf 'Umbauwagen' van de DB (ROCO).  In de jaren 50 heeft de DB, met gebruikmaking van oude onderstellen van in de oorlog zwaar beschadigde rijtuigen, een grootscheeps ombouwprogramma gerealiseerd. Daarbij werden alle onderstellen genormaliseerd en op gelijke lengte gebracht.

DB 03

Dit is een oude Fleissman lok. Er zit geen motor in. Hij staat er alleen ter decoratie. Toen maakte Fleissman de loks nog in schaal 1:85.

V 200

De oude V 200 van Märklin had ik al eens omgebouwd naar 2-rail gelijkstroom. Om de motor te laten werken met een decoder, heb ik een permanente magneet aangebracht i.p.v. de omkeerspoel. Hij kan nu digitaal rijden, maar de rijeigenschappen zijn niet al te best, maar dat kan je ook niet verwachten van een lok van meer dan 50 jaar oud! Met deze loc speelde ik al samen met mijn broer toen ik ongeveer 12 jaar oud was.

DB Open goederenwagen

Open goederenwagen van tijdperk III.

DB,  BR 215

Diesellocomotief van de BR 215 (ROCO). Vanaf 1968 nam de DB 150 van deze locs in gebruik, die zowel voor reizigers- als goederentreinen geschikt zijn. De maximum snelheid is 140 km/h.

Deze loc heb ik voorzien van een Lenz decoder met cruise control.

DB D-Zug

Drie 'D-Zug' rijtuigen van de DB (Fleischmann).  Karakteristieke sneltreinrijtuigen van de jaren zestig in de kleuren groen en blauw. De restauratiewagen is rood.

NS, type 200/300

Rangeer diesel-elektrische locomotief 'De Sik' van de NS (ROCO). Vanaf 1934 tot 1951 zijn er 169 bij Werkspoor-Amsterdam gebouwd. Tijdens de oorlog werden er 36 naar Duitsland gebracht. Op mijn baan is dit dus een exemplaar dat vergeten is om na de oorlog terug te geven.
Dit modelletje is van omstreeks 1975. Latere modellen hebben veel betere rijeigenschappen door de toepassing van een andere motor (met vliegwiel).

Deze loc heb ik voorzien van een Lenz decoder met cruise control. Deze is ingebouwd in de open goederenwagen, die vast aan de Sik is gekoppeld. Dit was nodig vanwege de geringe ruimte onder de kap. Bovendien heeft de loc nu 4 assen om stroom af te nemen, waardoor hij beter loopt.

DB, serie 50

Goederentrein locomotief, serie 50 met kabinetender (Fleischmann). De cabinetender ontstond uit de verplichting dat er altijd achter de loc een bagagewagen moest worden geplaatst. Omdat dat niet altijd mogelijk was moest de treinbegeleider noodgedwongen op de tender meerijden. Daarom werden 751 locs van dit type 50 met een cabinetender uitgerust.

Dit 30 jaar oude model was niet direct geschikt voor de decoder met cruise control. Eén van de borstels moest geïsoleerd worden (vrij van massa) en het anker heb ik vervangen door een vliegwiel-anker (verzwaard anker dat dan ook als vliegwiel dienst doet). Ondanks de hoge leeftijd rijdt deze lok nu prima.

Goederen wagens

De volgende goederenwagens hangen achter de DB 50:

- DB open goederenwagen,
- DB lage open wagen (3x), 
- DB open goederenwagen (2x),
- DB conducteurswagen,
- DB rongenwagen,
- DB gesloten wagen. Hierin is een draadloze camera ingebouwd, die naar achteren uitkijkt over de baan. De rongenwagen met houten kist bevat de voeding voor de camera.

Alle van tijdperk III (ROCO). De conducteurswagen is van Märklin.

DB, serie 80

Rangeer locomotief, serie 80 (ROCO). De locs waren bij de DB nog tot 1965 in dienst. Bij enkele maatschappijen tot 1978. De maximum snelheid is 45 km/h.

Deze loc heb ik voorzien van een Lenz decoder met cruise control.

DB Ongevallenkraan

Ongevallenkraan van tijdperk III (ROCO), bestaande uit schutwagen en kraanwagen. De oorspronkelijke groene uitvoering zoals ik die heb, kan met de hand bediend worden (draaien, hijsen, giek). Bij de huidige uitvoering (geel) zijn deze functies digitaal te besturen.

DB Esso Ketelwagen

Esso ketelwagens van het tijdperk III (ROCO). Deze heb ik ook in het zwart.

Schi-Stra-Bus 

Deze Schienen-Strassen Bus reed tussen Koblenz en Betzdorf. De onderstellen konden eronder uit gereden worden, waarna de bus de weg vervolgde over de straat. Het model is van Brekina (bevat geen aandrijving). Bij het station Neustadt was een stuk straat gemaakt in het spoor, waarop de bus kan wisselen van spoor naar weg en omgekeerd. Zie baan 1.

DB D-zug

Een oude Fleissmann wagon, nog in de schaal 1:85

Diverse modellen

- Lok DB 01, dit is een plastic model ter decoratie
- Staufen Bräu bierwagen van het tijdperk III (Märklin).  Deze reed al op onze Märklin baan (van mijn broer en mij) toen ik 12 jaar oud was.
- Jägermeister drankwagen, die eigenlijk een rail schoonmaakwagen was (onduidelijk fabrikaat, schaal is te groot.
- DB Containerwagen van het tijdperk III (Märklin) met remmershuisje.  Deze reed ook al op onze Märklin baan.
- Rail schoonmaakwagen van ROCO.

- Oude auto wagons, Fleissmann van het tijdperk III (2x). Ook deze zijn in de verkeerde schaal van 1:85.